555

www.evi.com

marzo: Axila retírase a Emerita, onde é asasinado polos seus propios homes. Todos os godos recoñecen agora a Atanaxildo, que ten que aceptar oficialmente a presenza bizantina. A corte está en Toletum, entre outras cousas porque a cidade máis importante, Hispalis, é autónoma a respecto dos godos. Atanaxildo debe ser especialmente tolerante cos católicos en pago á súa axuda na súa rebelión.

as últimas unidades militares ostrogodas réndense en Salerno.

Magnachar sucede a Butilin como conde alamano.

xuño, 7: de regreso a Roma morre Vixilius en Siracusa e o seu cadáver é transportado a Roma e soterrado en Martiño ai Monti.

morre Erb de Gwent, o seu reino é dividido entre Gwent e Ergyng no sur de Gales.

verán: guerra lázica: o exército bizantino ao mando de Bessas é repelido e obrigado a retirarse de Archaeopolis.

xullo: os xudeus e samaritanos rebélanse contra os cristiáns.

Guzabes II é convidado a observar o asedio dunha fortaleza en mans dos persas e é asasinado polos mandos militares bizantinos.

na dinastía chinesa Liang, Jing Di (12 anos) sucede a seu pai Yuan Di e é declarado emperador polo xeneral Chen Baxian.

Taliesin, o poeta británico, é un poeta cortesán do rei Brochwel de Powys.

Cybi Felyn, abade de Holyhead, morre no seu mosteiro en Caer Gybi.

Latakia destruída por un tremor de terra.

Childeberto instiga contra seu irmán Clotario I e logra que saxóns e turinxios se rebelen contra el.

Garibaldo, duque de orixe franca ou burgunda, funda a dinastía dos Axilolfingos, que reina sobre Baviera.

novembro – decembro: morre Teudebaldo de Austrasia (20 anos) sen descendencia masculina e os seus territorios pasan a Clotario I, que casa con Vuldetrada, viúva do seu sobriño. Childeberto azuza a Chramno, fillo de Clotario I, para que se rebele contra seu pai, pero este ten que escapar e refuxiarse en Dumnonia (Bretaña).

553

represantación romántica da morte de Teia (aprox 1830)
www.wenner.net

batalla de Mons Lactarius: Teia xunta forzas con seu irmán Alixerno en Campania. Marchan para levantar o asedio de Cumae, onde Totila depositara o tesouro real godo, pero Narsés espéraos en Mons Lactarius. Godos e bizantinos combaten durante dous días cerca do Vesubio e o continxente godo resulta completamente derrotado. Teia morre loitando e Alixerno escapa pero renderase meses máis tarde.

esta batalla supón o final do reino godo de Italia. Aos superviventes permíteselles retirarse en paz. Uns 7000 retíranse a Campsas (sur de Gallia) e con certa axuda franca, logran resistir uns meses.

maio, 4 (ata xuño, 2): concilio de Constantinopla: Xustiniano cede ante o papa e condena nun novo edicto os ‘tres capítulos’; ordena aos bispos excomungados que lle presten obediencia ao papa, causando así máis cismas (ou herexías): o monoenerxismo e o monotelitismo. Vixilius ten que seguir os debates desde Calcedonia por medio de intérpretes, xa que non sabe grego.

un dos membros do officium de Vixilius, que sabe latín e grego, é o seu sobriño Rusticus: queda en Constantinopla, no mosteiro Akoimetan, durante moito tempo para transcribir ao latín as actas dos concilios de Éfeso (431) e Calcedonia (451), traducindo ou seguindo copias gregas.

xuño: Butilin e Leuthario I, condes alamanos, invaden Italia ao mando dun continxente alamano e franco (75000 homes): vencen un pequeno exército bizantino nas proximidades de Parma. Únenselle restos do exército godo, chegando a totalizar 90000 homes.

Narsés reúne as súas forzas pero non lles pode facer fronte. En Samnium os francos e alamanos dividen as súas forzas: Leuthario baixa pola costa este e logo retorna ao norte para pasar o inverno no val do Po e Butilin a costa oeste chegando ata o estremo sur de Italia, o estreito de Mesina, onde pasa o inverno, comezando a sufrir moitas baixas debido ás enfermidades.

Seong de Baekje ataca os reinos de Goguryeo e Silla; sen embargo, segundo un acordo segredo, as tropas de Silla atácano cando o seu exército acusa o esforzo realizado e toman posesión de todo o val do río Han.

morre Xelimer, que fora o último rei vándalo.

552

esquema da batalla de Taginae
weaponsandwarfare.com

febreiro, 9: Vixilius protesta nunha encíclica escrita en Calcedonia contra o trato dispensado por Xustiniano.

xullo, 1: Narsés cruza os Apeninos cun exército de 25000 homes e é bloqueado por Totila en Taginae (ou Busta Gallorum), un val de montaña estreito. Narsés dispón unha formación de cuña, desmonta os mercenarios de cabalería lombardos e herulos e colócaos coma falanxe no centro. Nos flancos coloca unha forza mixta de arqueiros a pe e a cabalo. Os godos abren a batalla cunha carga de cabalería pero son freados polos arqueiros que lles disparan desde ambos lados do desfiladeiro e obríganos a retirarse sobre a súa propia infantería. Nese momento os catafractos bizantinos toman a iniciativa e esmagan o continxente godo. Morren máis de 6000 godos, incluído Totila.

xullo, 9: ano I da era armenia.

os restos do exército godo foxe e Narsés diríxese cara Roma, que cae logo dun breve asedio.

os godos que logran reagruparse elixen a Teia en Ticinum, que trata de reconstruír o seu exército.

o continxente bizantino en Hispania ao mando de Liberius remata a conquista de Carthago Espartaria e outras cidades na costa sureste. Estes territorios serán a provincia Spania, dependente de Constantinopla.

chegan a Constantinopla os primeiros ovos de vermes de seda agochados en cañas de bambú.

batalla de Asfeld: os lombardos baixo Audoino, aliados dos bizantinos, derrotan os xépidos de Thorisindo en Pannonia.

Cynric, rei de Wessex, captura Old Sarum.

en Hibernia fúndase o bispado de Meath.

Yuan Di sucede a Yu Zhang como emperador da dinastía Liang.

Eutychius, novo patriarca de Constantinopla.

551

Narsés (supostamente)
en Vitale de Ravenna
en.wikipedia.org

morre Gallus de Auvernia e os seus restos son transportados á basílica de Lourenzo, os xudeus únense á procesión, o que proba o trato correcto entre bispos e comunidade xudía.

primavera: guerra en Lazica: o exército bizantino e o seus aliados (uns 6000 homes) ao mando de Bessas recuperan a estratéxica fortaleza de Petra, no Mar Negro. Bessas ordena que se derruben as murallas da cidade.

Xustiniano nomea a Narsés comandante militar de Italia. Este reúne unha forza expedicionaria en Salona (entre 20000 e 30000 homes, apoiados por foederati, nomeadamente lombardos, herulos e búlgaros).

Narsés chega a Istria pero atopa coas forzas coaligadas de Totila e Teudebaldo, que bloquean a ruta ao val do Po. Busca unha maneira de non enfrontarse a eles e consegue chegar a Ravenna sen oposición usando barcos e pasadizos nas lagoas da zona.

xullo, 9: Petra resulta moi afectada nun tremor de terra que produce moitos danos por todo o levante, especialmente en Galilea: Tyros, Sidon, Biblos, Xerusalem, Gerasa. Berytus resulta tremendamente afectada polo tremor e polo tsunami que o seguiu. Estímase que a magnitude foi de entre 7.2 ou 7.6 e segundo Antoninus de Piacenza, peregrino, morreron unhas 30000 persoas.

xullo: Apollinario, patriarca melquita de Alexandría.

Narsés ataca e derrota os godos de Ariminum.

agosto, 14: Vixilius excomunga o arcebispo de Cesarea, o patriarca Mennas e os seus adeptos, que aprobaran o decreto dos ‘tres capítulos’.

outono: batalla de Sena Gallica: a flota bizantina (50 barcos) destrúe a forza naval goda ao mando de Indulfo, a unhas 17 millas ao norte de Ancona.

os eslavos atacan Illyricum, e ao retirarse os xépidos axúdanos a cruzar o Danubio.

outono: Xiao Dong, descendente do xeneral rebelde Hou Jing, sucede a Jianwen Di como emperador da dinastía Liang. Hou Jing é quen controla o goberno imperial na capital, Jiankang.

os turcos, dirixidos por dous irmáns, Bumin Khagan e Issik Khagan, rebélanse contra os Yuan Yuan, que teñen que desprazarse cara occidente; as fontes occidentais chámanlle avaros, que fan presión á súa vez sobre os eslavos e estes sobre as fronteiras dos Balcáns.

as fontes mencionan os bávaros por primeira vez.

Vítor de Tununa, bispo africano crítico coa política relixiosa de Xustiniano de condena dos chamados “tres capítulos”, é desterrado a Baleares; na crónica que escribe conta como sufriu varios exilios: primeiro nas Baleares.

as Baleares son, por tanto, unha zona habitual de destino de desterrados. É un feito típico do mundo antigo e tardoantigo que as illas cumpran esta función.

Xustiniano aproveita o chamamento de Atanaxildo na súa loita civil contra Axila para facerse con diversos territorios en Hispania, nas costas andaluzas e levantinas, desde o estreito ata Denia.

as Baleares deberon servir de escala e lugar de fondeo e aprovisionamento dos barcos que se dirixían a Hispania, a Carthago Spartaria, que acabará por ser a sede do goberno imperial na península.

o rexistro arqueolóxico indicaría que a conquista bizantina estimulou a vida das illas: serían escala básica de rutas comerciais no Mediterráneo occidental, agora controlado na súa totalidade polo imperio.

decembro, 23: Vixilius debe refuxiarse en Calcedonia, fuxindo de Xustiniano, que pretende detelo.

550

catedral de Ourense
www.montanesa.es

segundo Gregorio de Tours (de uirtutibus sancti Martini, 11) Carrarico, rei suevo, ten un fillo leproso e envía unha embaixada ao sepulcro de Martiño de Tours para conseguir reliquias que o poidan curar; os enviados volven sen elas pero, ao relatar milagres por intervención do santo, o rei manda erixir unha igrexa (segundo a tradición a catedral de Ourense, baixo a advocación de Martiño de Tours) e envía outra embaixada para conseguir agora si as reliquias, prometendo a conversión do seu reino ao catolicismo se o santo opera a súa curación. Cando isto acontece o rei cumpre a súa palabra.

Totila envía unha flota a saquear as costas gregas.

abril: novos enfrontamentos no hipódromo de Constantinopla entre faccións.

Xustiniano nomea a Xermanus rexente de Italia e cásao co Mataswintha, viúva de Witixes, pero morre de camiño a Italia.

os isauros que defenden Roma abren as portas da cidade cando non reciben a súa paga. Totila invade e conquista Sicilia, Córcega e Cerdeña.

Chen-la (Cambodia), ata o momento tributaria de Fu-nan, rebélase.

Xordanes compón Getica ou de origine actibusque getarum; é un godo romanizado, comisionado por Casiodoro, quen lle manda resumir a súa de rebus geticis, escrita 20 anos antes. Seu avó fora secretario (notarius) dun caudillo alano (Candac), e seu pai Alanoviamut e el mesmo secretarios de Guntixis, xefe militar de orixe ostrogoda.

a perda do texto de Casiodoro fai da Getica un texto illado e difícil de interpretar: en parte loubanza cara o reino ostrogodo en Italia, incluso durante os ataques imperiais; en parte celebración da vitoria de Xustiniano; non é posible verificar ningunha destas dúas interpretacións.

a obra de Casiodoro sería unha mostra máis da produción literaria da Constantinopla de Xustiniano, na que tamén se escriben a Chronica de Marcelinus Comes, e as obras de Procopio de Cesárea, que neste ano escribe a Historia segreda.

xunio, 26: Vixilius reconcíliase con Xustiniano e inclúe o nome do emperador nas súas actas.

xunio, 28: consagración da igrexa do Apóstolos en Constantinopla.

Britannia está sumida no caos: os xutos asentados arredor de Kent; os saxóns con varios reinos: Essex (East Seaxe, saxóns do leste) con capital en Londinium, Sussex (South Seaxe, saxóns do sur) con capital en Chichester, e Wessex (West Seaxe, saxóns do oeste) con capital en Winchester; os anglos forman Anglia Oriental con capital en York, e Bernicia con capital en Bamburgh.

Cosroes I reorganiza a administración, dividíndoa en catro distritos. Establece un sistema de impostos baseado no censo de propietarios, restaura o sistema de canles de auga de Mesopotamia e protexe a cultura (hai un considerable intercambio comercial e cultural coa India, a literatura e os tratados médicos entran en Persia e difúndese o xadrez, de orixe hindú: a palabra persa para "rei" é Shah, de onde deriva "xaque" e a expresión xaque-mate tamén procede do persa (shah mat, morreu o rei).

o segredo da seda chega a Constantinopla. Xustiniano suborna uns monxes chineses que regresan a Ceilán coa misión de que traer uns ovos de vermes de seda.

aparece a cruz na imaxinería da arte cristián.

inicio da cultura Vendel en Escandinavia.

en Nampsis (noroeste do deserto Negev), a porta norte é destruída nun lume e o lugar é abandonado. Na Decápolis as cidades deterióranse con rapidez: Gerasa, Scythopolis, … En Asia Menor, asentamentos antes florecentes, coma Sagalassos e Anemurium son agora abandonados. As tres causas principais deste proceso son: o cambio climático, os desastres naturais e a praga da peste.

(ata ss. vii-viii) o nivel do mar Morto descende dende –400 ata –412 ms. O nivel máis baixo do que se teñen rexistros.

finaliza a dinastía Wei do leste e Wen Xuan Di convértese en emperador do norte Qi. Obriga a Xiao Jing Di a ceder o trono. Wen Xuan Di adopta unha política defensiva cara as tribos hostís do norte coa construción de mil millas de muros ao longo da fronteira.

cae o imperio Gupta e a India volven aparecer os reinos rexionais.

comeza a construción de Quiriguá (Guatemala).

última erupción coñecida do Chimborazo (Ecuador).

Os matemáticos hindús dan ao ‘cero’ (0) unha representación numérica no sistema de anotación posicional.

os rabinos Ravina e Ashi supervisan a redacción do Talmud babilónico.

en Hibernia fúndase a diocese de Tuam.

Corduba rebélase contra Axila, que encabeza unha expedición de castigo na que figura o seu primoxénito e o tesouro real, pero resulta derrotado polos rebeldes na proximidade da cidade e o primoxénito morre na propia batalla; tamén se perde parte do tesouro real.

Axila foxe a Emerita e Hispalis tamén se rebela con parte de nobres godos dirixidos por Atanaxildo para destronar a Axila pero este recibe reforzos e desátase unha guerra civil entre partidarios e rebeldes a Axila, chegando as hostilidades á Septimania.

os itzáes fundan a cidade maia de T’Hó.

548

Teudiselo
es.wikipedia.org

primavera: batalla dos campos de Calo: Xoán Troglita consegue controlar a situación en Byzacena.

xuño, 28: morre Teodora (48), quizás vítima dun cancro de peito (Vítor de Tununna).

Vixilius ratifica a condena de Xustiniano. Pero pouco despois un concilio en Carthago excomúngao. Asustado, Vixilius retráctase pero non evita que os bispos de Aquileia e Mediolanum se aparten da disciplina papal. A morte de Teodora detén momentaneamente o conflito.

Belisarius, falto de recursos, solicita volver a Constantinopla, onde se fai cargo da Garda Imperial.

tremor de terra en Constantinopla.

Teudis morre asasinado por man de Teudiselo, que se fai co trono godo en Hispania.

Guzabes II rebélase contra os persas e solicita axuda a Xustiniano, que envía 8000 homes a Lazica. Guzabes asedia Petra pero os persas baixo Mermeroes derrotan un pequeno continxente bizantino e liberan Petra. Mermeroes deixa 3000 homes na cidade e marcha cara Armenia.

abril, 13: o emperador Ly Nam De (Vietnam) é morto por tribos laosianas mentres se retira polas terras chas onde o río Hong. Sucédeo seu irmán maior, Ly Thien Bao.

Cosmas Indicopleustes, comerciante alexandrino, escribe ‘topografía cristián’: describe a importancia do comercio das especias (cravo e áloes) en Ceilán e a colleita da pementa en India.

os eslavos entran en Illyricum ata Dyrrachium.

fúndase o mosteiro de Catalina en Sinaí.

546

representación de Teudis
ciudaddelastresculturastoledo.blogspot.com

Xoán Asiacus condena a morrer a centos de pagáns en Constantinopla.

marzo: o duque de Numidia Guntharitho, vándalo, fai asasinar a Areobindus, sobriño de Xustiniano. Tenta tomar Carthago co apoio dos mauros de Antalas.

maio: os godos conquistan Piacenza.

concilio provincial en Ilerda.

Xustiniano concede Pannonia aos lombardos en virtude dunha alianza contra os xépidos.

Walthario, rei lombardo, é destronado e sucédelle Audoino.

outubro, 14: Maximianus é consagrado bispo de Ravenna por Vixilius.

novembro, 21: en Toletum Teudis publica unha lei sobre costas e gastos dos litigantes.

Vixilius chega a Constantinopla para reunirse con Xustiniano I. Pelaxio é enviado por Totila para negociar co emperador.

os godos subornan o continxente imperial en Roma e Belisarius tenta liberar a cidade, pero a flota goda intercepta a imperial nas proximidades da boca do Tiber.

decembro, 17: Totila conquista Roma. Belisarius retírase da cidade que é saqueada durante corenta días polos godos.

Totila evita masacrar a poboación civil, que é reasentada en Campania. As murallas son derrubadas. Durante o asedio foron destruídos os acuedutos e a cidade queda sen auga corrente e sumidoiros públicos. As termae deixan de funcionar. As terras altas quedan sen auga e as baixas mudan en marismas arrasadas pola malaria.

Totila diríxese cara Apulia coas súas forzas.

establécese a diocese de Bangor en Gwynedd, Deiniol, primeiro bispo.

544

www.ancientillyrians.com

febreiro: Ly Bi é declarado emperador de Van Xuân (Vietnam). Os seus exércitos repelen ataques do reino Champa.

en Africa os mauros inician unha nova revolta baixo o mando de Antalas.

abril, 6: Arator declama en público o seu poema de actibus apostolorum na igrexa de Pedro de Liens en Roma.

abril, 11: conflito dos tres capítulos (un edicto imperial condena a tres teólogos do s. V: Ibas de Edessa, Theodoreto de Cyrros e Theodoro de Mopsuestia, nestorianos, para dar satisfacción aos monofisitas e reconciliarse cos ortodoxos, unha solución de compromiso que non é aceptada por occidente). Vixilius rexeita aprobar o edicto e excomunga o patriarca de Constantinopla. Xustiniano convócao a Constantinopla.

primavera: Totila divide as súas forzas en dous continxentes, cun asedia Otranto e con outro diríxese a Roma.

Totila toma Tibur, en conflito cos soldados imperiais que habitan nela, isauros que masacran a poboación local, incluído o bispo.

Xustiniano envía a Belisarius a Italia, pero con escasas tropas (4000 homes e 200 barcos).

Belisarius derrota os godos, que deben abandonar o sitio de Otranto.

morre Dionisio Exiguo en Roma, no seu mosteiro, membro da comunidade dos monxes escitas.

os búlgaros devastan Illyricum. Ao sabelo, os soldados ilirios que serven en Italia desertan e volven á casa para defender os seus.

Cosroes I ataca sen éxito Dara. O sitio de Edessa tamén fracasa e alcánzase un punto morto na ofensiva persa.

batallas de Theveste e Cillium: os exércitos imperiais en Africa ao mando de Solomon é derrotado polos mauros na fronteira de Numidia. O comandante morre logo de retirarse.

outubro: a dinastía Liang ataca Van Xuân cun exército (120000 homes) ao mando de Chen Baxian para reocupar a rexión.

a flota imperial reconquista Septem de mans dos visigodos.

Xustiniano da por concluída a peste en Constantinopla.

un tremor de terra arrasa Kyzikos no Mármara.

decembro: Belisarius chega a Ravenna, onde promete o perdón para os godos que se pasen ao bando imperial.

540

Casiodoro traballando en Vivarium
codex Amiantinus
es.wikipedia.org

Iustinus, cónsul.

continxentes búlgaros logran penetrar ata Corinto e case Constantinopla.

Narsés regresa a Constantinopla. Witixes acepta rendirse, pero segundo a versión que Narsés leva ao emperador (no está claro que sexa certa), Witixes ofrece a súa rendición ante Belisarius, non ante Xustiniano. Por iso Xustiniano envía os seus propios negociadores e ofrece repartir Italia: o sur para o Imperio e o norte para os godos. Esténdense rumores de que os godos apoian a Belisarius como emperador.

maio: Belisarius non acepta estes termos, conquista Mediolanum e estreita o asedio de Ravenna, ata que os godos teñen que renderse incondicionalmente. Xustiniano outorga a Witixes o título de patricius e concédelle terras en Asia Menor, onde é trasladado con Mathaswinta. As tropas godas que o elixen poden engrosar as filas imperiais.

Belisarius consolida Italia e comeza operacións de limpeza, capturando fortificacións godas de menor rango. Ticinum e Verona, ao norte do Po, seguen en mans godas.

Cosroes I, consciente da debilidade de Xustiniano, ordena invadir Syria sen previo aviso e chega ata o mar. Na súa decisión inflúe unha embaixada goda que chega a Ctesiphonte. Os persas asedian Antioquía e ofrecen respectala a cambio dun tributo de media tonelada de ouro. A oferta é rexeitada e saquean a cidade: os persas levan de volta estatuas de mármore e mosaicos que quedaban na cidade; tamén os traballadores metalúrxicos.

grupos godos resistentes elixen a Hildebaldo como rei para seguir a loita contra os imperiais: este nomea a Totila, sobriño seu, como xefe militar. Os godos reconquistan Venecia e Liguria.

xuño: eclipse solar visible en Cerdeña, Roma, Dalmacia e Moesia.

Solomon volve a Africa e captura os montes Aurès dos mauros e fai chegar a autoridade imperial a Numidia e Mauretania Sitifensis. Theveste é restaurada e fortificada.

prosegue a política imperial de consolidar cidades e postos fortificados; por exemplo, Gafsa (Africa) e Nikopolis (Balcáns)

seguen as catástrofes naturais en Syria e Italia, onde se desborda o Po, que anega as rexións próximas.

en Xapón Soga no Iname logra imporse no clan Soga e é nomeado Ō-omi (primeiro ministro).

Vixilius rexeita o monofisismo en carta a Xustiniano e Mennas.

Xermanus, bispo de Lutecia.

Casiodoro funda un mosteiro nas súas propiedades: a escola de Vivarium atende a homes de gran cultura que copian todo tipo de manuscritos, ao que se dedican en exclusiva.

o cambio climático continúa coa baixada das temperaturas (obsérvase unha diminución do crecemento das árbores nestes anos), incrementado quizás polo impacto dun cometa, o que aumentaría os efectos causados pola nube de cinza procedente da erupción do Krakatoa.

Himyar de Iemen emprende unha expedición militar contra a Meca.

continxentes francos penetran en Tarraconensis ao mando de Childeberto I e Clotario I, que toman Pampilona e proseguen cara o sur, asediando Caesaraugusta.

538

cangosta da palha, braga
necrópole romana - alto/medieval
http://www.cm-braga.pt/resources/content/bracara_augusta

Iohannes, cónsul único.

Profuturo, metropolitano de Bracara, recibe resposta de Vixilius I á súa pregunta sobre o dogma, a disciplina do clero e o xeito católico apropiado para o bautismo. Na carta Vixilius I escribe que os reis suevos se comportan dun xeito correcto coa Igrexa.

a guerra causa unha terrible fame en Italia.

febreiro, 8: morre Severino, patriarca de Antioquía, monofisita.

marzo, 12: obrigado pola carencia de alimento para as súas propias tropas, Witixes remata un asedio de 374 días e abandona Roma pola via Flaminia. Belisarius ataca a retirada goda na ponte Milvia; logo de opor gran resistencia, moitos godos morren ou afogan no río.

Witixes reforza os continxente militares de varias cidades e asedia Ariminum.

forzas imperiais ao mando do eunuco armenio Narsés chegan a Picenum. Ten unha dobre misión, reforzar os imperiais e controlar o labor de Belisarius.

abril: Belisarius asegura Liguria, Mediolanum e Ariminum, pero desacordos, especialmente con Narsés, causan desunión no exército imperial.

Sittas acaba cunha revolta en Armenia en protesta contra a forte carga impositiva. Durante a campaña é morto por Artabanes, líder da revolta.

maio, 7: terceiro concilio de Orleáns: o consentimento episcopal é ‘necesario para que un crego poida aparecer nunha corte leiga como xuíz’, prohíbese o traballo dominical e que os cregos practiquen a usura.

o britano Xildosio, que predicara o cristianismo por Britannia e Hibernia, retírase á illa de Houat, onde atrae seguidores e funda o mosteiro de Rhuis.

Cynlas Goch de Rhos abandona a súa muller pola irmá desta, unha monxa a quen saca dun convento.

outono: Belisarius asedia e toma Urbino a pesar da retirada de Narsés; renuncia a atacar Osimo pola chegada do inverno.

outubro, 13: nova misión do rei de Baekje en Xapón; con el chegan imaxes de Buda e sutras dourados e de bronce. O budismo constitúese en relixión oficial de Xapón, inda que sobreviven restos animistas. Moitos aristócratas xaponeses ían a China a estudar, mentres que os monxes budistas coreanos se instalan na corte. Isto causa tensións sociais que se canalizan a través da rivalidade entre os clans Soga (budista e de cultura chinesa) e Mononobe (cultos indíxenas e illamento político do Yamato).

Gabrán mac Domangairt, rei de Dál Riata (en Escocia).

en Xapón remata a era Kofun e comeza o período Asuka, segunda parte do período Yamato.

537

murallas de Roma no s. VI
es.wikipedia.org

segundo ano logo do consulado de Belisarius.

xaneiro: Witixis asedia Roma (45000 unidades) e hai combates especialmente cruentos na porta Pinciana, próxima ao posto de mando de Belisarius, que tenta unha manobra de distracción saíndo pola porta Flaminia pero el e os seus bucellarii case son atrapados no medio dos godos.

Witixis instala sete campamentos, un por cada unha das portas e rutas de acceso principais á cidade coa finalidade de rendela por fame. Bloquea as conducións de auga, necesaria tanto para beber como para que funcionen os muíños.

marzo, 21: Witixis intenta asaltar as murallas no norte e no leste con catro torres de asedio pero é rexeitado na porta Praenestina (chamada Vivarium) por tropas dirixidas polos xenerais orientais Bessas e Peranius.

abril: os godos capturan o portus claudii en Ostia. Belisarius está agora obrigado a descargar as súas mercadorías en Antium e pide reforzos urxentes a Constantinopla.

abril, 9: Belisarius recibe reforzos (1600 unidades de cabalería, a maioría hunos ou eslavos e arqueiros expertos). Comeza, a pesar das restricións, a asaltar os campos godos e alcánzase un punto morto.

primavera: batalla de Scalas Veteres, onde Xermanus derrota a Stotzes, que ten que retirarse ás montañas cunha poutada de fieis.

xuño: a fame comeza a progresar en Roma e a poboación desespera. Belisarius envía a Procopio a Neapolis a por máis reforzos e subministracións. Witixis acorda un armisticio de tres meses para que enviados godos viaxen a Constantinopla.

a dinastía Yamato asimilara a cultura chinesa a través de Corea: a elaboración da seda, a escrita, o papel, a arquitectura, e algúns elementos da cultura confucianista e taoísta. Nun momento dado o soberano muda o título autóctono (miyatsuko) polo chinés de emperador (tenno) e lexitima a súa autoridade subvencionando a redacción de obras históricas: o imperio xaponés foi creado por Jimmu, neto de Amaterasu, deusa do Sol; así, Xapón sería o imperio máis antigo do mundo, cunha liña imperial ininterrompida que se remontaría aos primeiros pais, Izanagi e Izanami, por medio de Amaterasu, que creou o imperio por decreto divino e concedeu superioridade ao emperador por riba do resto dos homes.

novembro, 11: conflito entre Silverio e Vixilius I, un católico e o outro monofisita. Teodora quere que Silverius desautorice Calcedonia pero como se nega Xustiniano aprésao, destitúeo por alta traizón e exíliao a Patera (Asia Menor). Pouco despois autorízao a volver a Italia pero Vixilius confínao nunha illa próxima a Roma (Capri ou Ponza), onde morre (decembro, 2).

novembro: Belisarius obtén máis reforzos (3000 isauros e 1800 unidades de cabalería desembarcan en Ostia) xunto con subministracións. Os godos teñen que abandonar portus claudii.

publícanse as Variae de Casiodoro. Poderían ter varios sentidos: un sería a guerra en Italia na que os orientais levan as de gañar e serían, polo tanto, un balón de osíxeno aos godos; semella que inda era PPO cando as publicou: unha publicación literaria desempeñando un cargo oficial era signo de distinción. Pero quizás o contexto axeitado para ver o significado desta obra non é a guerra senón o alto medio administrativo que caracteriza o seu contexto familiar e a súa carreira pública.

decembro: Belisarius envía a Xoán o sanguinario con 2000 unidades cara Picenum para arrasar e saquear a costa leste de Italia. Este chega a Ariminum, onde é ben acollido pola poboación romana.

decembro, 27: en Constantinopla consagración de Hagia Sophia (sabedoría divina), construída sobre as ruínas da anterior pero sobre un perímetro maior. Os muros son de mármore pulido de varias cores, e as columnas talladas en pedras diversas (entre elas pórfido e serpentino). No aspecto decorativo destaca o uso do mosaico. O máis espectacular é a enorme cúpula, produto de corenta anos de experimentación; é hemisférica e apoiada sobre un soporte cadrado, de modo que a parte inferior da cúpula podía perforarse con moitas ventas sen perder estabilidade. É tan grande e ten tantas ventas que todo o interior da igrexa recibe a luz do sol e os mosaicos brillan nun sorprendente xogo de luces. Seica, ao vela, Xustiniano dixo: ‘Salomón, supereite!’.

batalla de Camlann: Arturo loita por última vez, esta vez contra o seu fillo (ou sobriño) Mordred, e é mortalmente ferido (Annales Cambriae, s. X).

o Wei oriental envía tres columnas a través do paso Tong para atacar o Wei occidental. O exército occidental comandado por Yu-Wen derrota unha das columnas mentres as outras retroceden. Yu-Wen segue avanzando pero atopa o exército oriental principal (200000 homes). Os occidentais son feitos atravesar o paso e invaden territorio inimigo. Pero, de súpeto, sofren a carga de 10000 unidades de cabalería occidentais sobre un flanco e morren 6000 e son capturados 70000.

Xoán Cottistis comeza unha rebelión contra Xustiniano, sendo declarado emperador en Dara, pero é asasinado catro días despois polos seus propios homes.

536

moeda de Witixis
usna.edu

coñecido como ano despois do consulado de Belisarius.

marzo, 13: durante a súa estancia en Constantinopla, Agapito I logra que Anthimus I, monofisita, sexa deposto e substituído por Mennas.

continúan as catástrofes relacionadas co cambio climático: segundo os anais gaélicos de Hibernia prodúcese unha perditio panis (escaseza de pan); en China neva en xullo e agosto; en Eurasia rexístrase unha ‘néboa densa e seca’ (probablemente a nube de po nos estratos superiores da atmosfera); en Perú comeza unha seca que durará varios anos e afectará fondamente a ‘cultura moche’; en Persia sofren unha seca moi severa.

Theohadad cede Provenza e as zonas alamanas baixo control godo aos francos para que o apoien contra os imperiais. Estas zonas intégranse en Neustria. Teodeberto I é agora soberano de todas as tribos alamanas e nomea condes para elas: Butilin e Leuthario I.

Theohadad envía un gran exército a Dalmacia, que derrota os imperiais. Incluso cae Mundus en Salona e os imperiais retíranse.

marzo: Belisarius zarpa desde Sicilia cara Carthago con 1000 homes para atallar un motín dirixido por Stotzas, que dispón de 9000 homes e numerosos vándalos. Solomon deféndese ata que Belisarius derrota os sublevados, que se retiran, e volve a Sicilia. Xustiniano nomea ao seu curmán Xermanus como magister militum para resolver esta crise. Envía un continxente de comitatenses e gardas de elite. Solomon regresa provisionalmente a Constantinopla.

abril, 22: morre Agapito I en Constantinopla.

maio, 2 – xuño, 4: nun sínodo convocado por Mennas e reunido en Constantinopla os monofisitas son novamente condenados e como consecuencia prodúcese unha forte represión dos monofisitas en Exipto. Os bispos reunidos certifican a supremacía imperial en cuestións eclesiásticas.

verán: Constantianus, magister militum per Illyricum, reconquista Dalmacia, os godos abandonan Salona e retíranse ao norte.

Witixes depón a Theohadad en Ravenna e casa con Mataswintha (filla de Amalasunta). Convoca un exército para loitar contra Belisarius, que atravesa o estreito de Mesina e desembarca no sur de Italia, conquista Rhegium e marcha cara o norte.

xuño, 8: Teodora propón a Vixilius, monofisita, como bispo de Roma. Este viaxa á cidade para facerse cargo da sé episcopal pero alí o clero romano elixira a Silverio, fillo de Hormisdas, quen contaba co apoio de Theohadad.

agosto, 6: rescriptus de Xustiniano confirmando a deposición de Anthimus I.

outubro: Belisarius conquista Neapolis, a pesar da defensa da cidade por parte da poboación xudía. Logo dun mes de asedio as tropas entran por un acueduto abandonado.

Witixis non pode frear o avance de Belisarius, que segue cara o norte e entra en Roma (decembro, 9) pola porta Asinaria sen oposición xa que o continxente godo (4000 homes) foxe.

a primeira medida que toma Belisarius é solicitar reforzos ao emperador mentres prepara a cidade para un asedio recollendo e almacenando grandes cantidades de comida e outras subministracións. Instala o seu posto de mando na cuíña Pincia e repara as murallas. O seu continxente conta 5000 homes, dos que a metade son bucellarii. Recruta 20000 mozos romanos para defender as murallas.

Silverio é acusado de entregar a cidade aos godos e tamén é expulsado.

Radegunda casa con Clotario I.

Senka, 28 emperador de Xapón.