685

Xustiniano II
es.wikipedia.org

febreiro, 5: Clotario de Kent vencido e morto polo seu sobriño Eadric, que se apropia do poder coa axuda de Sussex.

maio, 7: morre Marwan I, sucedido polo seu fillo Abd al-Malik, que reorganiza a administración, tanto civil como militar, nos territorios que controla tentando colocar árabes en todos os postos relevantes.

maio, 8: morre Bieito II e sucédeo Xoán V que aproveita o baleiro provisional da sucesión en Constantinopla para comezar a exercer sen a autorización imperial.

os pictos rebélanse contra Northumbria. Cuthbert, bispo de Lindisfarne, aconsella non invadir o territorio inimigo pero Ecgfrith desóeo e chega a Dunnincen.

maio, 20: batalla de Dun Nechtain, na que Bridei III mac Bili, rei picto, derrota e mata a Ecgfrith e os anglo-saxóns deben retroceder ata o río Forth.

Ecgfrith é sucedido por Aldfrith, medio irmán seu, que sae de Iona, onde profesaba.

Kuber, irmán de Asparukh, derrota os avaros en Pannonia, e diríxese con 70000 búlgaros cara Macedonia.

batalla de ‘Ayn al-Warda: un exército umayyad (20000 homes) baixo Husayn ibn Numayr derrota a Ras al-‘Ayn en, partidario dos xiítas de Kufa.

Wu Zetian exila a Zhong Zong e a súa familia na illa de Fang Zhou.

Wu Zetian envía unha parella de pandas xigantes ao emperador Tenmu.

setembro: morre Constantino IV Pogonato en Constantinopla de disentería, sendo sucedido por seu fillo Xustiniano II (17 anos), que toma iniciativas en política exterior: asina unha nova paz cos musulmáns para poder centrarse no problema eslavo e mellora a relación cos jázaros, casando cunha princesa desa etnia; tamén se inician labores de repoboación en rexións despoboadas a causa das guerras.

Xoán Maron, primeiro patriarca maronita, un novo cisma na igrexa a raíz do sucedido no concilio ecuménico de Constantinopla.

Eadric rebélase contra Hothlere, tío seu; vénceo e mátao.

Caedwalla, sucesor de Centwine de Wessex. O novo rei reunifica os territorios e ataca cun gran exército Sussex e mata o rei Aethelwealh na batalla de South Downs. É expulsado por Berthun e Andhun, ealdormen de Aethelwealh, que reinan en Sussex xuntos. Caedwalla ataca agora Kent e logra levarse un gran botín cando se retira.

outubro, 18: rebelión xiíta en Kufa encabezada por Mukhtar al-Thaqafi.

Hassan ibn an-Nu’man, comandante musulmán en Africa.

os musulmáns logran controlar a revolta de Kabul matando ao principal dirixente rebelde.

Gregorios I Mamikonian, príncipe de Armenia, morre en combate contra os jázaros, que invaden o norte do país. Achot II Bagratouni é designado sucesor polo califa.

revolta dos kharidjitas, que elixen califa a Nagdah ibn Amir, que controla o leste de Arabia.

erupción do Vesubio.

684

curiosidades.batanga.com

xaneiro, 3: Zhong Zong é entronizado como emperador.

febreiro, 10: K’inich Kan B’alam II acede á soberanía de Palenque.

febreiro, 27: Wu Zetian substitúe a Zhong Zong polo seu irmán máis novo Rui Zong, que é unha marioneta nas mana da emperatriz. Zhong Zong é posto baixo arresto.

morre Ghislemar, mordomo de palacio en Neustria e Burgundia, sendo sucedido por seu pai Waratton, que consigue que haxa paz entre os tres reinos francos.

Ecgfrith de Northumbria comisiona o seu ealdorman Berht para acometer unha expedición de castigo contra Hibernia. Devastan o territorio de Meath, gobernado polo rei Fínsnechta Fledach.

Mu’awiyya II morre en Damasco, sucédeo Marwan I coa oposición de parte de Syria, inmersa en guerras tribais.

verán: o imperio Pallava invade o reino de Ceylan empregando mercenarios támiles que acaban coa dinastía Moriya.

xuño, 26: Bieito II sucede a León II como bispo de Roma, logo de moitos meses de sé vacante pola demora da ratificación imperial. Constantino IV delega, a partir de aquí, no exarca de Ravenna o seu dereito a ratificar a elección dos bispos de Roma.

agosto, 18: batalla de Marj Rahit, na que partidarios de Marwan I derrotan os de Abd Allah ibn al-Zubayr cerca de Damasco e apuntalan o poder umayyad en Syria.

setembro, 7: obsérvase o cometa Halley en Xapón; o primeiro avistamento do que se ten testemuña escrita.

novembro, 13: Tenmu reforma o sistema da rangos en Xapón (yakusa-no-kabane), o que supón unha redución de 24 a oito.

novembro, 14: inicio das sesións do XIV concilio de Toledo.

novembro, 26: prodúcese un enorme tremor de terra en Xapón causando danos enormes.

Cuthbert é elixido bispo de Hexham e recibe a visita dun grupo dirixido por Ecgfrith. Concorda en volver a Lindisfarne para asumir as súas tarefas.

Ansberto, chanceller de Clotario III, bispo de Rouen.

inicio do movemento de penitentes xiítas animado por al-Mukhtar en Kufa.

682

León II
www.magnificat.ca

xaneiro, 3: Venus oculta a Xúpiter.

Ghislemar, mordomo de palacio de Neustria e Borgoña, logo de depor a seu pai Waratton; reverte o tratado de paz con Austrasia asinado con Pipino de Heristal en Namur.

Ecgfrith solicita a Benedict Biscop que constrúa un segundo mosteiro en Jarrow. Benedict deixa Monkwearmouth con 20 monxes (incluído o seu protexido, Beda, inda mozo).

Centwine, rei de Wessex, empurra inda máis os britanos de Dumnonia contra o mar.

Caedwalla busca a Wilfrid para pedirlle consello espiritual pero non chega a bautizarse.

debido a unha combinación de factores desátase unha vaga terrible de fame nas capitais chinesas Chang’an e Luoyang. A ausencia de comida eleva os prezos do gran, rematando así unha época próspera que iniciara Taizong e continuara Gaozong.

Jasaw Chan K’awiil I comeza o seu período como soberano de Tikal.

data do primeiro rexistro da crónica brut y tywysogion.

agosto, 17: León II sucede a Agathon como bispo de Roma logo dun período de sé vacante dun ano e sete meses.

Constantino IV retira o privilexio de ‘autocefalia’ a Ravenna concedido por Constante II, algo percibido polos locais como símbolo perdido da liberdade local.

681

ruínas en Jarrow
(pertencentes ao mosteiro do s. XI)
www.docbrown.info

xaneiro, 9 (ata o 25): Wamba está recluído nun mosteiro (Pampliega, Burgos) e Ervixio convoca o XII concilio de Toledo para lexitimar a súa situación; o novo rei insiste en lexislar contra os xudeus (moitos conversos estaban volvendo á súa antiga fe ante a debilidade da monarquía goda) e suprime leis que buscaban limitar a violencia contra os escravos; suaviza as sancións contra os que non cumpren coas súas obrigas militares e restitúe os bens dos nobres que apoiaran a Paulus; formúlanse anatemas contra os adoradores de ídolos.

xaneiro, 10: Agathon morre dunha peste declarada en Roma.

marzo, 28: no concilio de Constantinopla dítase unha condena contra o Honorio I pola súa actitude equívoca ante o monotelismo.

setembro, 16: final das sesións do concilio ecuménico. Roma e Constantinopla volven a estar unidas. O patriarca da capital alcanza o cumio do seu poder en contraposición á debilidade dos bispos de Roma, controlados polo exarca.

setembro: Constantino IV recoñece o estado búlgaro independente en Moesia e paga tributo para evitar ataques a Thracia, onde se crea un thema como medida defensiva.

Constantino IV ordena mutilar (o nariz) a Heraclio e Tiberio, irmáns seus, debido ás súas supostas intrigas para que non poidan reinar. Ordena que non volvan aparecer nas moedas e que os seus nomes desaparezan da documentación oficial. Eleva a seu fillo Xustiniano II ao rango de basileus.

estala unha revolta militar no thema de Anatolia e o exército marcha cara Chrysopolis e envía unha delegación a Constantinopla demandando que os dous irmáns sexan restablecidos nas súas funcións. Constantino IV chega a un compromiso e convence o exército a que volva ás súas bases. Convida os líderes á capital e consulta co senado a situación. Sen embargo, cando os líderes chegan á capital son arrestados e colgados en Sycae.

Aethelwalh de Sussex proporciona a Wilfrid terras en Selxey para fundar unha catedral, chamada ‘abadía de Selsey’.

Ecgfrith de Northumbria pide que os monxes de Monkwearmouth funden un mosteiro en Jarrow.

armenios, albaneses e iberos rebélanse contra o califato.

Kutluk Khan restablece o khaganato turco.

Kusakabe, segundo fillo de Tenmu, é feito príncipe herdeiro.

Eudes, duque de Aquitania.

680

triente de Ervixio
ceca de Emerita

Pertarito instala a Cuniperto, fillo seu, como corexente; e asina un tratado de paz con Constantino IV, no que este recoñece oficialmente o status quo en Italia.

marzo, 27: concilio de Roma, para preparar o ecuménico de Constantinopla.

Pipino de Heristal chega a mordomo de palacio en Austrasia.

Caedwalla de Wessex excédese nas súas ambicións contra seu rival Centwine, que o condena a vivir illado nos bosques de Chiltern e Andred.

abril, 18: morre Mu’awiyya, sucedido polo seu fillo Yazid I, segundo califa umayyad e sexto do islam. Os shiitas rebélanse en Kufa e convidan a Hussein ibn Ali a dirixilos.

batalla de Lafotao, na que tropas de Neustria baixo Ebroino derrotan a Pipino de Heristal.

unha lenda di que Martiño, irmán ou colaborador próximo a Pipino, se refuxiou nun santuario, de onde non se podía quitalo sen cometer sacrilexio. Ebroino envía dous bispos que lle xuran sobre unha caixa con reliquias que non se lle faría dano. Martiño accede a saír do seu refuxio pero Ebroino non tarda nada en executalo. Os bispos non dixeran que a caixa non tiña reliquia algunha.

maio, 15: Ebroino é asasinado por Ermenfroi e substituído por Waratton.

outubro, 10: batalla de Karbala, na que Yazid mata a Hussein ibn Ali (decapitado por Shimr ibn Dhi ‘l-Jawshan), a súa familia e os seus principais colaboradores. Isto marca o punto irreconciliable entre sunitas e shiitas, que escollen como líder ao imán Ali Zain al-Abidin.

outubro, 14: Wamba asiste a un banquete organizado polo seu sobriño, o conde Ervixio; sufre un ataque cataléptico (ou é narcotizado) e, pensando que morrera, os seus servos tonsúrano e vísteno de monxe para ‘facilitar a súa entrada nos ceos’; sen embargo, esperta e cando o fai é forzado a abdicar (os tonsurados non poden reinar) e profesar nun mosteiro.

outubro, 15: Ervixio, elixido rei godo; insiste en medidas contra os xudeus.

Theodoro, arcebispo de Canterbury convoca un sínodo en Hatfield que confirma o rexeitamento ao monotelismo.

Wilfrid retorna a Northumbria co apoio de Roma pero Ecgfrith exíliao novamente e ten que viaxar a Sussex, onde evanxeliza o pobo.

novembro, 12: inicio das sesións do sexto concilio ecuménico en Constantinopla. O obxectivo é rematar co monotelismo.

Constantino IV reforza a sona do imperio logo da derrota dos musulmáns; sen embargo, decátase de que Syria e Éxito son irrecuperables e que o monotelismo era fonte inútil de discordia con occidente.

Theodo II, duque bávaro.

Bonitus, nomeado prefecto de Massilia por Theuderico III.

679

santa Comba de Bande
www.travellersbook.net

aprox., construción de Sta. Comba de Bande.

os jázaros empurran os búlgaros cara territorios bizantinos, establecéndose no delta do Danubio. Constantino IV monta unha operación terrestre e naval que suma 25000 homes para contelos e ataca a base búlgara en Dobruja.

Constantino IV é derrotado na batalla de Ongal: a cabalería búlgara esfarela as liñas bizantinas mentres o emperador está en Nesebar para ser atendido de dores nas pernas.

Asparuch atravesa o Danubio coa súa horda, toma portos como Odessos e domina Moesia.

Georgios I, novo patriarca de Constantinopla, en sucesión de Theodoros I.

Constantino IV asina un tratado de paz con Mu’awiyya (estipúlanse 30 anos sen agresións mutuas) pola que o califa paga 3000 nomismata (libras de ouro), 50 cabalos e 50 escravos. Os musulmáns retiran as súas posicións nas costas bizantinas e incluso abandonan Chipre e Rhodas.

Aethelred de Mercia casa coa princesa Osthryth, irmá de Ecgfrith de Northumbria.

Adomnan, crego e avogado, novo abade de Iona.

os tibetanos controlan a conca do Tarim logo da batalla de Ta-fei-tch’ouan.

decembro, 23: Dagoberto II, rei de Austrasia, é asasinado por instigación de Pipino de Heristal durante unha cacería cerca de Stenay-sur-Meuse. Os catro fillos varóns do rei morreran antes que el. Theuderico III é agora rei de todos os territorios francos.

Pipino de Heristal é fillo de Begga, filla de Pipino de Landen, e Ansexisal, que sucedera ao de Landen como mordomo de palacio.

asemblea de Duvno coa presenza de Agathon e Constantino IV que deciden a creación de dous bispados diferentes para croatas e serbios.

678

Agathon
ojoscuriosos.com

abril, 11: morre Donus.

xuño, 27: Agathon, novo bispo de Roma; o primeiro que non paga o tributo debido a Constantinopla logo de ser elixido.

Ebroino e Neustria vencen as tropas de Austrasia en Bois-du-Fay.

Aethelred de Mercia derrota a Ecgfrith de Northumbria onde o río Trent. Theodoro, arcebispo de Canterbury, media entre os dous, e Aethelred acepta pagar ‘weregild’ para evitar reiniciar hostilidades. Aelfwine de Deira morre na batalla, co que Bernicia e Deira unifícanse definitivamente como Northumbria.

Wilfrid, bispo de Eboracum, posúe amplas propiedades por todo Northumbria. Logo de rexeitar unha división da sé, Ecgfrith e Theodoro deciden obrigalo a marchar ao exilio. Bosa sucédeo como bispo de Eboracum.

en Xapón, planifícase o culto nacional aos deuses do ceo e da terra. Tenmu escolle a súa filla Tōchi como Saiō para facerlle servir os deuses. Sen embargo, a princesa enferma repentinamente e morre.

Munmu de Silla ordena a construción do complexo Beomeosa en Geumjeong-gu.

outubro, 2: nobres de Neustria torturan e executan a Leodegario de Autun en Fécamp (Normandía).

674

Thracia
en.wikipedia.org

Wu Zetian promove reformas para evitar abusos de poder: institúe unha especie de secretariado independente do resto do aparato administrativo coñecido como os sabios da porta norte.

abril: unha forza expedicionaria musulmá desembarca en Thracia (cerca do Hebdomon) e asedia os ‘muros de Teodosio’.

verán: durante o primeiro asalto musulmán aos muros de Constantinopla morre Abu Ayyub al-Ansari, compañeiro de Muhammad.

Yazid I decide retirarse a Cyzicus; durante os catro anos seguintes a flota musulmá bloquea Constantinopla.

os musulmáns invaden Creta, matando ou escravizando moita xente durante a conquista.

Ecgfrith de Northumbria derrota unha coalición dirixida por Mercia; anexa a rexión de Lindsey.

Aescwine sucede a raíña Seaxburg como rei de Wessex.

Vikarmaditya I de Chalukya derrota o exército pallavan e destrúe a capital do seu reino, Kanchi.

Anapji é construída por orde do rei Munmu de Silla.

673

Septimania
tradiciondigital.es

primavera: Clotario III de Neustria morre sen descendencia. Ebroino pon no trono ao irmán menor do rei co nome de Theuderico III.

os nobres de Burgundia encabezados por Leodegario, bispo de Autun, e Aldarich, rebélanse contra Ebroino e chaman a Childerico II de Austrasia, que se fai con Neustria e unifica novamente todos os territorios francos. Ebroino é recluído en Luxeuil.

xullo, 4: morre Ecgberht de Kent, sucedido por seu irmán Hlothhere.

en Septimania rebélase Hilderico, gobernador de Nimes, que aspira ao trono. É apoiado por Gumildo, bispo de Manguelone. Wamba envía o dux Paulus para sufocar a rebelión pero este proclámase rei ao chegar a Narbonna.

Lupus I de Basconia e Aquitania apoia a Paulus e arrasa a rexión de Beziers. Wamba marcha cara os Pireneos e combate os vascos en Álava; logo pasa os Pireneos coas súas tropas.

setembro, 3: Wamba somete Septimania e captura a Paulus, refuxiado en Nimes; os líderes rebeldes son decalvados e sometidos a prisión de por vida.

Frithuwold de Surrey aproveita a supremacía de Mercia para prosperar. O casamento de súa irmá Osgyth co rei Sighere de Essex fracasa; ela foxe a buscar a protección do bispo Bedwinus de North Elmham (Norfolk), onde profesa como relixiosa.

Domangart mac Domnaill de Dál Riata morre e é sucedido por seu sobriño Máel Dúin mac Conaill, que se somete como vasalo ante Ecgfrith de Northumbria.

671

Pertarito
digilander.libero.it

morre Grimoaldo, sucédeo o seu fillo Garibaldo, pero Pertarito volve do exilio para ser rei. Impón definitivamente o catolicismo, inda que non recoñece a autoridade do bispo de Roma.

batalla dos ‘dous ríos’, na que Ecgfrith de Northumbria e Beornhaeth derrotan os pictos baixo Drest VI mac Donnel cerca da illa de Moncreiffe (Perth, Escocia); os pictos son feitos servos baixo a tutela de Brude mac Bili.

novembro: Yijing, monxe chinés budista, viaxa en barco desde Guangzhou e visita a capital de Srivijava, onde está seis meses estudando a gramática do sánscrito e a linguaxe ‘malay’.

Silla controla a capital do antigo reino de Baekje, Sabi, que estaba baixo control Tang.

os musulmáns franquean o río Oxus (Amur-Daria) e conquistan Bujara.

50000 familias árabes de Mesopotamia son reasentadas en Merv, o que permite aliviar tensións na súa lugar de orixe e reforzar a dominación musulmá en Persia.

Lupus I, duque de Aquitania e Basconia en rebeldía contra o patricio de Tolosa Félix.

670

Kairouan
goista.com

febreiro, 15: morre Oswiu de Northumbria durante unha peregrinación a Roma na compaña do bispo Wilfrid. Sucédeo o seu fillo Ecgfrith, mentres que o seu fillo máis novo, Aelfwine, accede ao trono de Deira.

a flota árabe domina o mar Exeo e conquista as illas estratéxicas de Rhodas, Cos e Chios. A costa sur do mar de Mármara é ocupada, co que Cyzicus se constitúe nunha magnífica base para bloquear a capital por mar.

Mu’awiyya ordena a invasión de Sicilia.

forzas musulmáns (10000 homes) baixo Uqba ibn Nafi fundan Kairouan a 120 millas de Carthago para ter unha base desde onde organizar un ataque organizado contra o que queda do exarcado de Africa. Prodúcense conversións masivas ao islam por parte da poboación bereber.

batalla do río Dafei, na que forzas chinesas (80000) baixo o xeneral Xue Rengui son aniquiladas polos tibetanos, que toman o control da conca do Tarim.

forzas de Goguryeo, dirixidas por Geom Mojam, colocan no trono a Anseung; Geom é asasinado e Anseung ten que fuxir a Silla.

Tarumanagara (actual Indonesia) é dividida en dous reinos: Sunda e Galuh, co río Citarum como liña divisoria.

en Xapón elabórase un censo de familias, o kogo-nenkaju.

Husain ibn ‘Ali, é o terceiro imán chiita, logo da morte de seu irmán Hasan ibn ‘Ali.