xxi. os reis católicos

Reis Católicos

170. Unión de Aragón e Cataluña a Castela (1479). Aragón e Cataluña uníronse a Castela, por casamento de Sabela I de Castela con Fernando V de Aragón. Ambos esposos son chamados os Reis Católicos.

Ao falecer Henrique IV o Impotente, rei de Castela, a coroa deste reino pasou a súa irmá Sabela I, xunto co seu esposo, Fernando V de Aragón. As leis de Aragón excluían do trono as mulleres, e Don Fernando pretendeu gobernar por si só; pero acordaron ambos cónxuxes que todos os documentos levarían as sinaturas, armas e bustos dos dous coa lenda: “Tanto monta, monta tanto – Sabela como Fernando”.

171. Feitos máis notábeis do reinado dos Reis Católicos. Os feitos máis memorábeis do goberno dos Reis Católicos son tres: a toma de Granada, o descubrimento de América e as conquistas de Nápoles e Navarra.

Pero indiscutiblemente, o feito de maior transcendencia política deste glorioso reinado foi a obtención, por primeira vez, da Unidade Española e a plasmación do Destino Imperial da Patria.

Os Reis Católicos deseguido se dedicaron a por orde á administración; crearon a Santa Irmandade para castigar os malfeitores; prohibiron aos nobres a edificación de novos castelos, e estableceron o Tribunal do Santo Oficio para levar a cabo a unidade relixiosa, que empezou a exercer as súas funcións en Sevilla, condenando a gran número de xudeus.

172. Conquista de Granada. O reino de Granada era o último estado que os moros conservaban na Península; os Reis Católicos apoderáronse de todos os seus pobos e cidades e puxeron sitio á capital, que se rendeu ao cabo de oito meses (1492).

Durante o asedio, incendiouse o campamento dos cristiáns, e Fernando e Sabela decidiron levantalo de pedra, xurdindo en poucas semanas, con asombro dos moros, a cidade de Santafé.

173. Descubrimento de América. O ano 1492 foi venturoso para os Reis Católicos: ao mesmo tempo que caía no seu poder o último baluarte da morisma, Cristóbal Colón, navegante italiano, fillo de Xénova, descubría América, coa protección que a nosa patria lle facilitou.

Colón saíu do porto de Palos de Moguer (Huelva) en agosto de 1492, e en outubro do mesmo ano, despois de penosa travesía, descubría a illa de San Salvador. Regresou a España e ofreceu ao Reis algúns indios, paxaros, metais preciosos procedentes de aquelas terras; fixo tres viaxes máis, e descubriu outras illas e o Novo Continente. Tales descubrimentos espertaron non poucas ambicións, que amargaron a vida do ilustre navegante, que morreu pobre e case esquecido, en Valladolid, en 1506.

174. Conquista de Nápoles (1503). O rei de Francia, Carlos VIII, proclamárase rei de Nápoles, e España enviou alá a Gonzalo Fernández de Córdoba, que expulsou os franceses e colocou no trono ao rei lexítimo; renovou o francés as súas pretensións, e Fernández de Córdoba conquistou novamente o reino de Nápoles, que quedou incorporado á coroa de España.

o Gran Capitán

Tan gloriosos feitos de armas valeron a Gonzalo Fernández de Córdoba o título de Gran Capitán.

175. Xoana, a Tola. Á morte de Dona Sabela, foi proclamada reina de Castela a súa filla Dona Xoana, a Tola, casada con Filipe, o Fermoso, Archiduque de Austria. Don Fernando encargouse da rexencia ata a chegada do seu xenro. Morreu este ao cabo de poucos meses, e encargouse da rexencia o Cardeal Cisneros.

Don Fernando volveu facerse cargo da Rexencia e conquistou Orán, Túnez e Trípoli e agregou a Castela o reino de Navarra.

Don Fernando finou en 1516; deixou a coroa ao seu neto Carlos de Austria, e encomendou a rexencia ao Cardeal Cisneros.

176. O Cardeal Cisneros. O cardeal Francisco Ximénez de Cisneros é unha das figuras máis ilustres da nosa Historia, pola súa sabedoría e grandes dotes de gobernante.

a "súa" historia de España